Lübnanlı yetkililer, Beyrut'taki şiddetli patlamanın sebebinin 2 bin 750 ton amonyum nitrat olduğundan şüpheleniyor. Tonlarca amonyum nitratın yıllar önce el konulan bir gemiyle ülkeye geldiği söyleniyor. Geminin hikâyesi ise Gürcistan'dan Moldova'ya, Rusya'dan Kıbrıs'a kadar uzanıyor.
Gübre üretiminde kullanılan amonyum nitrat aynı zamanda çok güçlü bir patlayıcı. Lübnan’ın Beyrut Limanı’nda meydana gelen şiddetli patlamanın sebebinin de binlerce ton amonyum nitrat olduğu belirtiliyor. Peki, bu kadar yüksek miktardaki amonyum nitrat Beyrut’a nereden geldi?
Lübnan televizyonu LBCI, dün Beyrut Limanı’nda ‘Rhosu’ adlı geminin içindeki binlerce ton yükle patlamış olabileceğini bildirdi. Haberlere göre son derece patlayıcı olan tonlarca amonyum nitratın Bayrut Limanı’na geliş öyküsü şöyle:
Gürcistan’dan güney Afrika’ya giden ‘Rhosu’ adlı yük gemisi, 2 bin 750 ton amonyum nitratı taşıyordu. Rus kaptan Boris Prokoschew yönetimindeki gemi, Ekim 2013’te Beyrut Limanı’na geldi. Geminin 8 kişilik mürettebatı ise Ukraynalıydı.
Gemiye limanda “operasyonel kuralların ağır ihlali” ve mürettebatın maaşlarının ödenmemesi gerekçesiyle el konuldu. Kaptan ve geminin üç mürettebatı bu gerekçelerle Lübnan’da gözaltına alındı. Rus kaptan Prokoschev, Uluslararası Taşımacılık İşçileri Federasyonu’na (ITF) konuyla ilgili başvuruda bulundu. Lübnanlı yetkililer, başlangıçta geminin limandan ayrılmasına izin vermedi.
Ancak bir yıl sonra denizcilerin ülkeyi terk etmelerine izin verildi. ITF’den Olga Ananina, o sırada Kaptan Prokoschew’in gemideki tehlikeli yük nedeniyle endişe etmediğini belirterek, ”Onlar denizci, çok çeşitli yükler taşıyorlar ve sadece işlerini yapıyorlar” dedi.
Amonyum nitrat Gürcistan’ın Batum limanından geliyordu. Amonyum nitratın, bu limanın en önemli üçüncü ürünü olduğu belirtiliyor.
‘Rhosus’ gemisinin ise Rus işadamı Igor Gretschuschkin’e ait olduğu, şirketi Teto Shipping’in Kıbrıs’a kayıtlı olduğu açıklandı. Igor Gretschuschkin’in, Kıbrıs’ta yaşadığı belirtiliyor.
ITF’den Olga Ananina, geminin sahibi Gretschuschkin’in mali zorluklar yaşadığı için mürettebatın maaşını yatıramadığını belirtti. Ananina, “Gemi kaptanı gıda ve sularının tükendiğini, birkaç aydır maaşlarının yatmadığını söylemişti. Ancak gemi sahibi bize yanıt bile vermedi” dedi.
“Rhosus” gemisi Moldova bayrağı altında tescil edilmişti. Denize kıyısı olmayan Moldova’dan nakliye şirketleri düşük maliyetlerle gemi tescil edilip bayrak alınabiliyor. Nakliye şirketleri bu yöntemi genellikle maliyetleri düşürmek için kullanıyor.
Alman ARD televizyonuna konuşan Rus deniz uzmanı Mikhail Wojtenko, “Bir geminin terk edilmesi ve taşıdığı yüke el konulması düzenli olarak gerçekleşiyor” dedi ve şöyle devam etti: “Böyle durumlarda geminin sorumluluğu yerel yetkililere geçer, genellikle el konulan gemilerin yükü daha sonra açık artırmaya çıkarılır.”
Wojtenko, geminin taşıdığı son derece patlayıcı yükün Lübnan’da yanlış depolanmasıyla ilgili açıklamanın Lübnanlı yetkililer tarafından yapılması gerektiğini söyledi. Wojtenko, “Amonyum nitrat aslında deniz taşımacılığında yaygın bir maldır. Genelde taşıma olaysız gerçekleşir” dedi. (KRONOS DÜNYA)
