Bavulla 13,5 milyar dolar geldi

Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre ağustos ayında döviz gelirleri ile döviz giderleri arasındaki farkı gösteren cari açık 23 milyar 33 milyon dolara geriledi. Cari açık kaynağı meçhul paralar ile kapatılıyor.

İhracat, turizm ya da yurt dışı müteahhitlik gelirleri haricinde kalan döviz tutarlarının gösterildiği net hata noksan kalemi ise 4,45 milyar Amerikan Doları ile yeni bir rekor kırdı.

Ağustosta “Bavullarla gelen dolarlar” diye bilinen kaynağı meçhul para tutarı 1998 yılı eylül ayından bu yana aylık en yüksek seviyeye tırmandı. 2021 yılının ilk 8 ayında kaynağı meçhul toplam para tutarı ise 13,5 milyar dolara yükseldi.

Bürümcekçi Araştırma ve Danışmanlık Kurucu Ortağı Haluk Bürümcekçi, net hata noksanı artıran unsurları bilmenin mümkün olmadığını, piyasaların hareketli olduğu dönemde böyle hareketlenmelerin olabileceğine dikkati çekti.

NET HATA/NOKSAN NEDİR?

Net hata ve noksan kalemi, ölçüm hataları ve tablodaki verilerin eksik veya fazla derlenmesinden kaynaklanır.

Net hata ve noksan kaleminde şu faktörler belirleyici olur:

1) Zaman uyumsuzlukları: İhraç edilmiş malın gidiş tarihiyle ihraç edilen mal karşılığında alınacak paranın gelişinin farklı dönemlerde olması gibi.

2) Beyan yanlışlıkları veya hataları: Gümrük beyanlarındaki eksikler ya da yanlışlar gibi.

3) Kayıt dışılıklar: Gelirlerin kayda girmemesi ya da finansmanın kayıt dışı olarak gerçekleştirilmesi gibi. 4) Anketlerdeki ölçüm hataları: Turizm gelirlerinin belirlenmesinde uygulanan anketlerin gerçeği tam olarak yansıtamaması gibi.

Net hata ve noksan kalemi için standart bir tutar ya da orandan söz edilemez. Buna mukabil söz konusu tutarın yüksekliği ve sürekli aynı yönde gelişiyor olması kayıtların, ölçümlerin, hesapların ve anketlerin doğru olmadığı yönünde şüpheleri artırır.

Adalet ve Kalkınma Partisi’nin iktidara geldiği 3 Kasım 2002’den 2021 yılına kadar kaynağı meçhul para tutarı 40 milyar dolara yaklaştı.