Döviz ile ödeme yasağının şoku henüz atlatılamamışken, Merkez Bankası’ndan bankalara dönük kritik bir hamle daha geldi. Bankada döviz tutanın maliyeti artacak.
Hükûmet doları 15 TL’nin altında tutabilmek için serbest piyasa teamüllerini hiçe sayan kararlara imza atıyor. “İsmi konulmamış bir sermaye kontrolü dönemine mi geçildi?” sorusu cevapsız kaldı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar’da değişiklik yaparak, döviz ile ödeme yapılmasını neredeyse tamamen yasaklaması piyasada kaosa yol açmıştı.
Döviz yasağı kaosu devam ederken, Merkez Bankası (TCMB) bankalara muhtıra niteliğinde bir karar daha aldı.
Döviz mevduatını TL’ye dönüştürmede yüzde 5’in altında kalan bankaların munzam (zorunlu) karşılık oranı ilave 500 baz puan artacak.
SEN MİSİN DÖVİZİ BOZDURUP TL’YE GEÇMEYEN!
Döviz mudisini kur korumalı mevduata (KKM) geçişte ikna etme hedefinde yüzde 5-10 arasında kalan bankalar ise, Merkez Bankası’na 300 baz puan ilave karşılık yatıracak. Uygulama, tesisi 10 Haziran 2022 tarihinde başlayacak olan 27 Mayıs 2022 tarihli hesaplama döneminden itibaren geçerli olacak.
Hâlihazırda döviz mevduatı için munzam karşılık oranı yüzde 25, altın başta olmak üzere kıymetli madenlerin karşılık oranı yüzde 26.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
27 Mayıs’a kadar döviz mevduatının yüzde 4’ünü KKM’ye dönüştüren bir banka, 1 milyar dolarlık dövizinin 300 milyon dolarını yüzde sıfır faizle munzam karşılık olarak TCMB’ye aktaracak.
TCMB, 8 Temmuz’a kadar TL’ye dönüşüm oranlarında yüzde 10 hedefinin altında kalan bankalardan ayrıca yüzde 1,5 komisyon tahsil edecek.
KREDİLER İÇİN DE MUNZAM KARŞILIK ŞARTI GELDİ
TCMB’nin 23 Nisan muhtırasında bankaların yükünü artıran değişiklik munzam karşılık ile de sınırlı değil. Bilançoların yükümlülük tarafına uygulanmakta olan munzam karşılıklar, bilançoların varlık tarafı için de geçerli olacak
Bankalar ile finansman şirketleri TL cinsinden ticari nitelikteki nakdi krediler için de TCMB’ye munzam karşılık yatıracak.
Kredilere getirilen munzam karşılık yükümlülüğünden şu krediler muaf tutulacak:
Yukarıdaki kredilerin haricindeki krediler için 1 Nisan 2022 tarihinden itibaren dörder haftalık dönemlerde kullandırılan ticari kredilerin yüzde 10’u oranında zorunlu karşılık tesis edilecek.
FİNANSMAN ŞİRKETLERİ DE KARŞILIK GÖSTERECEK
31 Mayıs 2022 tarihi itibarıyla 31 Aralık 2021 tarihine göre kredi büyüme oranı yüzde 20’nin üzerinde olan bankalar, 31 Mart 2022 ve 31 Aralık 2021 tarihlerinde mevcut kredi bakiyeleri arasındaki farkın yüzde 20’si oranında munzam karşılığı 6 ay boyunca tesis edecek.
Bugün sermaye kontrollerinde bir adım daha ileri gidildi.
— Turhan Bozkurt (@TurhanBozkurTV) April 23, 2022
Finansman şirketlerinin yüzde sıfır (0) olan munzam karşılık oranları bankalar ile aynı seviyeye getirildi. Finansman şirketlerinin yurt içi bankalara olan yükümlülükleri munzam karşılıklara dahil edilecek.
TCMB’nin bugün yayımladığı duyuruya göre; söz konusu değişiklik, tesisi 13 Mayıs 2022 tarihinde başlayacak olan 29 Nisan 2022 tarihli hesaplama döneminden itibaren geçerli olacak.
Kronos ekonomi yazarı Turhan Bozkurt, TCMB’nin son hamlesini, “Bugün sermaye kontrollerinde bir adım daha ileri gidildi.” diye yorumladı.
