Anayasa Mahkemesi, anne ve babası vefat eden, kendisi de bekâr olduğu için ‘aile olma vasfı’ taşımadığı gerekçesiyle konut yardımından yararlandırılmayan Nuriye Arpa’nın başvurusunda 'hak ihlali' kararı verdi.
Batman’ın Hasankeyf ilçesinde yaşayan 55 yaşındaki Nuriye Arpa, Ilısu Barajı’nın yapılması nedeniyle Hasankeyf ilçe merkezinin taşınması nedeniyle devlet tarafından yapılan konut yardımından yararlanamadı. Gerekçe ise Arpa’nın tek çocuk ve bekâr olması nedeniyle ‘aile olma vasfını’ taşımaması.
‘AİLE OLMA VASFINI TAŞIMADIĞI’ GEREKÇESİYLE…
İdare Mahkemesi’ne başvuran Arpa red cevabı aldı. İstinaf mahkemesi de yerel mahkeme kararını uygun bularak esastan onayladı. Bunun üzerine 2018 yılında Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) bireysel başvuruda bulunan Nuriye Arpa, baraj projesinden etkilenenlere sağlanan konut yardımından “aile olma vasfını” taşımama gerekçesiyle yararlandırılmamanın mülkiyet hakkıyla bağlantılı olarak ayrımcılık yasağının ihlal edildiğini ileri sürdü.
AYM: AYRIMCILIK YAPILDI
Dosyayı inceleyen AYM, Arpa’ya haklı bularak yeniden yargılama istedi. Yeniden yargılamanın ihlalin sonuçlarını ortadan kaldıracağı gerekçesiyle Arpa’nın tazminat talebi reddedildi.
AYM kararında, “İncelenen başvuruda başvurucunun konut yardımı hakkından yararlanılması bakımından benzer durumda olanlara nazaran maruz bırakıldığı farklı muamelenin nesnel ve haklı bir temelinin bulunmaması sebebiyle mülkiyet hakkıyla bağlantılı olarak ayrımcılık yasağının ihlal edildiği sonucuna ulaşılmıştır” ifadeleri kullanıldı.
AYRIMCILIK ‘AİLE TANIMINDAN’ KAYNAKLI
Somut olaydaki farklı muamelenin 5543 sayılı Kanun’un 17. maddesinde yer alan aile tanımından kaynaklandığını tespit eden AYM, “Gerek Kanun’a ilişkin yasama belgelerinde gerek idarenin işleminde gerekse derece mahkemelerinin kararlarında farklı muamelenin sebebine dair bir bilgiye yer verilmemiştir. 5543 sayılı Kanun’un 17. maddenin (1) numaralı fıkrasının (ç) bendi 7221 sayılı Kanun’un 36. maddesiyle değiştirilmiş ve bendin yeni hâlinde yer alan ‘bekâr kardeşi olmayan ya da tek kalan çocuklar başlı başına’ ibaresiyle başvurucunun durumundaki gibi bekâr kardeşi olmayan ve tek çocuk kalan yetimlerin de aile sayılmasının dolayısıyla konut yardımı hakkından yararlanmalarının önü açılmıştır. Böylece yetim çocuklar arasındaki farklı muamele ortadan kaldırılmıştır.
‘FARKLI MUAMELENİN HAKLI SEBEBİ YOK’
7221 sayılı Kanun’la yapılan değişikliğin gerekçesinde de ‘anasız, babasız, kardeşsiz ve hiç evlenmemiş bireyler ile kardeşleri evli olan çocukların’ aile vasfını haiz olmalarının sağlanmasının amaçlandığı belirtilmiştir. Dolayısıyla yetim çocuklar arasında tek çocuk olup olmama ve evlenmiş olup olmama temelinde yapılan farklı muamelenin nesnel ve haklı bir sebebinin bulunmadığı kanun koyucu tarafından da kabul edilmiştir” değerlendirmesinde bulundu.
